Svi srpski vladari (S. Stanojević) 8
| ←< 7. glava | Svi srpski vladari Pisac: Stanoje Stanojević |
9. glava >→ |
(1050. — 1080.)
Posle Vojislavove smrti zavladao je njegovom državom njegov sin Mihailo. Mihailo, je kanda, bio više političar i državnik nego vojnik. Sav njegov rad je na političkom polju, i tu je on imao velike i trajne uspehe.
Mihailo je, protivno svome ocu, bio stalno, za sve vreme svoje vlade, u dobrim odnosima sa Vizantijom. On je u početku svoje vlade priznao vizantisku vrhovnu vlast i dobio je od vizantiskog cara titulu protospatara.
Prvih godina svoje vlade Mihailo je, izgleda, imao da savlada manje lokalne pokrete i otpor nekih svojih rođaka, ali je posle toga srpska država imala punih dvadeset godina mir, redak slučaj u srednjem veku uopšte!
Za vreme toga dugog mira, Mihailo je uređivao i organizovao državu, i to je radio sa mnogo uspeha. Prvi vidan i veliki uspeh u spoljnjoj i unutrašnjoj politici bilo je osnivanje nezavisne crkvene organizacije u njegovoj državi.
Da bi bio potpun gospodar u svojoj državi, Mihailo je zkao da mora imati slobodnu i nezavisnu crkvu. Nezavisna crkvena organizacija mogla se u to doba dobiti ili iz Carigrada ili iz Rima. Ta dva hrišćanska glavna središta bila su u taj mah u sukobu, i taj je sukob izazvao definitivno razdvajanje istočne i zapadne crkve. Kad se, uskoro posle toga, Mihailo, u čijoj je državi, osobito u Primorju, bilo u većini stanovništvo koje je bilo pristalo uz zapadnu irkvu, rešio da u svojoj državi organizuje nezavisnu crkvu, jer se bez nezavisne crkve nije mogla za misliti državna nezavisnost, on se obratio u Rim, sa molbom da mu se da nezavisna arhiepiskopija, uveren da će tamo lakše dobiti što želi no u Carigradu.
U Rimu su se rado odazvali Mihailovoj molbi, jer je Srbija, i kao država uopšte, i, osobito, kao istaknuta pozicija prema Vizantiji, u taj mah bila veoma važna za papsku kuriju.
Tako je papa Aleksandar II 1067. godine osnovao u Baru nezavisnu arhiepiskopiju, kojoj je podložio sve crkve u srpskoj državi. Nezavisna barska arhiepiskopija bila je važan preduslov za potpunu državnu nezavisnost.
Mihailo je posle desetak godina postigao još veći diplomatski uspeh. Veliki papa Grgur VII pregao je bio da veže za sebe sve hrišćanske vladaoce, osobito time što će im on iz svoje ruke i od svoje volje dati priznanje njihove vlasti. Zbog toga je on mnogima, osobito manjim vladaocima, dao kraljevsku krunu, da time obeleži kako su oni vlast i priznanje državne nezavisnosti dobili od predstavnika katoličke crkve. Tako je papa Grgur, u pravcu tih svojih ideja, poslao kraljevsku krunu i Mihailu i dao ga krunisati za kralja.
Dobitak kraljevske krune od najmerodavnijeg faktora u ono doba u Evropi i proglas kraljevine bili su događaju od prvostepenog značaja i velikih posledica. Sa nezavisnom crkvom i sa kraljevskom titulom, Srbija je prvi put stala u red slobodnih i nezavisnih evropskih država. Za neobičnu političku vešti nu Mihailovu govori i sam fakt da je on ove velike povlastice i koncesije dobio od papske kurije, vizantiske suparnice, a da pri svem tom nije pokvario dobre odnose sa Vizantijom. Za te velike tekovine, za crkvenu i državnu nezavisnost i za kraljevinu, imao je srpski narod u prvom redu da zahvali uviđavno sti, političkom taktu i državničkoj mudrosti Mihailovoj.
I posle dugo vremena, kad je središte narodnog i državnog života bilo preneseno u drugu srpsku oblast, u krajeve države Vlastimirove i Časlavove, još se uvek pamtilo i pominjalo da je u Zeti bilo "veliko kraljevsto isprva".