Krali Marko i Filip Madžarina
Fala Bogu za čudo golemo!
Щu li behme, щu li ne vidohme,
oщe щu li neče da vidime.
Pusili se u Madžara grada,
u Madžara Filя Madžarino,
ta si gubi kmetove, kralьove,
ta pogubi du trista kralьove,
pa izpisa taя bela kniga,
ta я prati po sivo sokole,
ta я prati na Prilяpa grada,
na Prilяpa, Markute юnaku.
Marku sedel s makя, ta večeral,
pristignalo sivo sokolence,
s krilo trepna, ta knižče obroni,
ta padnalo Marku na koleno.
Zema юnak kniga da pregleda,
kniga gleda, pud mustak se smee,
sugleda go negovata maйkя,
pa Markute potio govori:
- Mili sinu, Marku Kraleviki,
dal' se smeeš na suha večera,
il'se smeeš mene na starosti?
A Marku ю potio govori:
- Ni se smeяm na suha večera,
ni se smeяm tebe na starosti,
a se smeяm na Madžara grada,
na Madžara, Filя Madžarino,
de pugubil du trista kralьove
i zarobil du trista kraleici,
oщe ima troica da gubi -
edno mene, drugoto Momčila,
a tretьoto Relя Šestokrelя…
Я se čudim Filю Madžarinu -
veče mene lesnu da pogubi,
i Momčila aйde da pogubi,
a kakvo če Relя Šestokrelя,
kato leti višne prez neboto?
Po-stara si, maйko, nauči me
щu da činяm s Filя Madžarina ?
Dali, maйko, doma da mu idem,
ili, maйko, tuva da go čekam?
Progovori negovata maйkя:
- Mili sinu, Marku Kraleviki!
Bole idi na negovi dvori,
ne čekaй go na tvui dvorove,
da ne gleda tvuя stara maйkя,
da ne gleda tvui cъrni kъrvi...
Pusluša я Marku Kraleviki,
ta si spravi Šarca dobra konя
i si zeme юnačku uružie,
pa se kači konю na ramena,
pa si oйde pud Madžara grada,
pud Madžara, na reka gulema;
tamu naйda sedemdest nevesti,
deka pera taя cъrna vuna,
de я pera bela da im stane,
raci im sa voda zamъrznali,
a nodze im pesoko padnali...
Pa gi pita Marku Kraleviki:
- Boga vamo, sedemdest kralici,
da čiя e taя cъrna vuna,
щu perete sedemdest kralici? -
Vuzduhnaha sedemdest kralici,
s duša duha, race utmraznuя,
sъlzi rona, ta si nodze greя
i Markute duma produmaa:
- Lele, baйno, čuždine юnače!
Filipuva, pusta ustanala,
pereme я bela da mu stane.
Progovori Marku Kraleviki:
- Kato hodi Filя Madžarino,
kato hodi redom po poleto,
dali ima golema nišana,
я da diže юnak, da я fъrlя?
Щu rekoha sedemdest nevesti:
- Я vidiš li ploča dъrvenica,
щu pereme sitя sedemdest,
on я diže edva du kulena.
Navede se Marku Kraleviki,
ta я hvana sos levata raka,
ta я digna du beli ramena,
pa я udri u cъrnata zemя,
tri lahti я u zeme nakara...
Pa si pita sedemdest nevesti:
- Deka sedi Filю Madžarino?
I oni mu potio govora:
- Negovi sa dvori яku lični,
pravo karaй voz Madžara grada,
deka vidiš toй kula visoka,
na kulata zeleni čardaci,
tamu sedi Filю Madžarino.
Pusluša gi Marku Kraleviki,
pravo kara voz Madžara grada;
sretnali go porti ut železo,
sretnala go toй kula visoka,
na kulata visoki čardaci,
na čardaci Filipovo lюbne,
de si niže tri vъrvi žъltici
i si poe taя lepa pesen.
Togaй vika Marku Kraleviki:
- Stani, mome, porti mi otvori,
da susednem ut dobroю konя!
Tuva lюbne, Bog'mi, i ne čue,
pa si niže tri vъrvi žъltici,
pa si poe taя lepa pesen...
Razlюti se Marku Kraleviki,
ta se smetna ot dobrago konя,
ta pa ritna s čizma pudkovana,
ta udari porti ut železo,
udari gi, Bog'mi, i struši gi...
Pa ulezna Filipovi dvori,
pa se metna leko voz čardaci,
ta udari Filipovo lюbne,
udari go lepo pu obrazi,
na skuti mu zubi izpadnaha...
I mu zema tri vъrvi žъltici
i na lюbne яku zaračaše:
- Koga doйde Filя Madžarino,
neka doйde na gorni meani
da pieme tri vъrvi žъltici.
Koga doйde Filя Madžarino,
koga gleda юnak, щu da vidi!...
Negovi sa porti potrošeni
i si plače negovoto lюbne...
Pupita go Filя Madžarino:
- Koй ni struši porti ut železo?
Zaщo sediš, lюbne, zaщo plačeš?
Kazuva mu Filipovo lюbne:
- I ti li si, Filю Madžarine,
i ti li si kralя na zemяta!
Tuva doйde Marku Kraleviki,
ta pa vikna porti da otvorim,
я ne stanah porti da otvorim -
razlюti se, Bog da go ubie,
ta si ritna s čizma pudkovana,
ta potroši porti ut železo,
pa se smetna ut dobrago konя,
ta se metna leko voz čardaci,
ta ma udri lepo pu obrazi,
na skuti mi zubi izpadnaha -
i mi zema tri vъrvi žъltici
i meneka mnogo zaračaše:
"Koga doйde Filя Madžarino,
neka doйde na gorni meani
da pieme tri vъrvi žъltici."
Razlюti se Filя Madžarino,
ta si zema юnačku uružie,
zametna si leka bozdugana,
ta otide na gorni meani,
tamu naйde Markute юnaka,
deka sedi, ta si vino pie.
Progovori Filя Madžarino:
- Bog te ubil, Marku Kraleviki,
koй si юnak, dvori da mi trošiš,
koй si юnak, lюbne da mi bieš?
Ta pa mahna s leka bozdugana,
ta udari Markute юnaka,
udari go po юnački pleški.
Progovori Marku Kraleviki:
- Ne plaši mi buhi pud kušulя,
tuku vlezni u ladna meana
da pieme tri vъrvi žъltici.
A щu beše Šarca dobra konя,
a nemu se, Bog' mi, ne posvide,
deka biя Markute юnaka,
ta si ritna s noga pudkovana,
ta izlete taя leka ploča,
щo e leka sedemdeset oki,
ta udari Filя Madžarina -
tri lahti go u zemя nakara,
četvъrtoto u drebno kamenьe...
Koй go vide, seki mu zavide:
- Čestit юnak, Šarca dobra konя,
de utepa Filя Madžarina,
a pa kam li юnak da stanяše…
