Istorija Jugoslavije (V. Ćorović) 0
| ISTORIJA JUGOSLAVIJE Pisac: Vladimir Ćorović |
1. period >→ |
Jugoslavija kao državno-politički pojam sasvim je skorog datuma; kao država ona postoji tek četrnaest godina, od 1. decembra 1918., a svoje sadanje ime dobila je službeno tek 3. oktobra 1929. Ali, ako je nova jugoslovenska državna tvorevina, nije skorog datuma jugoslovenska ideologija koja je dovela do nje, niti su u istoriji nova ona plemena koja su stvorila današnju Jugoslaviju. Istorija Jugoslavije istorija je tih plemena. Veoma je važno, korisno i naučno neobično poučno pratiti sudbinu Južnih Slovena naročito s ove tačke gledišta: kako se kod njih i pod kojim uticajima i s kakvim sredstvima razvijao politički život i širenje njihova vidokruga od malih župskih interesa do užih plemenskih i do širih etničkih zajednica. I u etnički užim celinama, među Srbima ili Hrvatima, a delimično i među Slovencima, proces stapanja plemenskih grupa i razvijanje nacionalne svesti nisu išli prosto i u jednoj liniji: kao kod svih naroda Evrope Srednjega veka, u kod nas je obrazovanje pojedinih država bilo više izraz lokalnih grupacija i bratstveničkih ambicija, nego nekih svesnijih nacionalnih potreba. Istoriji je jedina dužnost da utvrdi činjenice i iznese punu istinu. Bilo bi veoma lako utvrditi, kad bi se, ma i sa najmanjim usiljavanjem, pokušalo da se stvaraju veze tamo gde ih nije bilo ili kad bi se događajima davali izgledi i tumačenja koje oni nisu imali; takav rad, uostalom, i ne bi spadao u oblast istorije. Ali, sa druge strane, kad se istorija Južnih Slovena obuhvati širim pregledom i kada se mesto istorije država ima pred očima istorija naroda, vidi se kako u našem narodnom životu političke granice nisu pretpostavljale i stvarne ograde među plemenima, i kako je među njima bilo dodira, prisnih veza i zajedničkih akcija, koje kazuju da je u narodu postojala izvesna svest o zajednici ili da su dalekovidiji umovi sa njom odavno računali.
Ova knjiga ima zadatak da u sintetičkom pregledu izloži verno sudbinu Srba, Hrvata i Slovenaca sa naročitim obzirom nas te momente.