Zakon o sticanju statusa samostalnih umjetnika
ZAKON O STICANjU STATUSA SAMOSTALNIH UMJETNIKA
Član 1.
Ovim zakonom uređuju se uslovi i način sticanja statusa samostalnih umjetnika, s ciljem podsticanja njihovog umjetničkog stvaralaštva, a čiji rad i djelovanje predstavlja izuzetan doprinos razvoju umjetnosti u Republici Srpskoj (u daljem tekstu: Republika).
Član 2.
Gramatički izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje ženskog ili muškog pola podrazumijevaju oba pola.
Član 3.
(1) Samostalni umjetnik je fizičko lice koje samostalno, u vidu jedinog zanimanja, obavlja umjetničku djelatnost i koje je na osnovu odredaba ovog zakona steklo status samostalnog umjetnika.
(2) Samostalni umjetnik mora ispuniti opšte i posebne uslove, precizirane za svaku umjetničku oblast, za sticanje statusa samostalnog umjetnika.
Član 4.
Status samostalnog umjetnika može se steći u sljedećim umjetničkim oblastima:
a) kinematografiji,
b) književnosti,
v) pozorištu,
g) muzici,
d) likovnoj umjetnosti,
đ) primijenjenoj umjetnosti i dizajnu i
e) umjetničkoj fotografiji.
Član 5.
(1) Ministar prosvjete i kulture (u daljem tekstu: ministar) raspisuje javni konkurs za sticanje statusa samostalnog umjetnika (u daljem tekstu: konkurs), sa utvrđenim opštim i posebnim uslovima za svaku umjetničku oblast.
(2) Konkurs iz stava 1. ovog člana raspisuje se svake tri godine.
Član 6.
(1) Opšti uslovi za sticanje statusa samostalnog umjetnika su da:
a) je državljanin Republike i Bosne i Hercegovine,
b) ima prebivalište na teritoriji Republike,
v) nije u radnom odnosu i
g) mu je umjetničko stvaralaštvo i djelovanje jedino zanimanje.
(2) Posebni uslovi za sticanje statusa samostalnog umjetnika su da:
a) ima završen prvi ciklus studijskog programa ili ekvivalent odgovarajuće stručne spreme i
b) je ostvario značajne rezultate ili nagrade na međunarodnom nivou u umjetničkoj oblasti kojom se bavi, ali ne u vrijeme redovnog školovanja.
(3) Izuzetak od stava 2. tačke a) ovog člana su samostalni umjetnici koji nemaju završen prvi ciklus studijskog programa ili ekvivalent odgovarajuće visokoškolske ustanove, a imaju najmanje pet godina priznatog javnog umjetničkog djelovanja u svim umjetničkim oblastima, i izvođači zabavne, pop, rok i narodne muzike, koji treba da imaju najmanje osam godina javnog umjetničkog djelovanja.
(4) Ministar donosi Pravilnik o uslovima i postupku za sticanje i reviziju statusa samostalnog umjetnika, kojim će biti regulisani posebni uslovi iz st. 2. i 3. ovog člana, za svaku umjetničku oblast, navedenu u članu 4. ovog zakona.
Član 7.
(1) Ministar rješenjem imenuje stručnu komisiju (u daljem tekstu: komisija) iz reda eminentnih umjetnika, čiji je zadatak da utvrdi ispunjenost opštih i posebnih uslova za sticanje statusa samostalnog umjetnika iz člana 6. ovog zakona, za svaku umjetničku oblast navedenu u članu 4. ovog zakona.
(2) Komisija broji pet članova.
(3) Za članove komisije imenuje se:
a) jedan član iz reda zaposlenih lica u Ministarstvu prosvjete i kulture (u daljem tekstu: Ministarstvo),
b) dva člana na prijedlog udruženja umjetnika, za određenu umjetničku oblast, u zavisnosti kojoj umjetničkoj oblasti pripada umjetnik koji je podnio zahtjev za utvrđivanje statusa samostalnog umjetnika, i
v) dva člana iz reda samostalnih umjetnika sa teritorije Bosne i Hercegovine ili inostranstva, za određenu umjetničku oblast, u zavisnosti kojoj umjetničkoj oblasti pripada umjetnik koji je podnio zahtjev za utvrđivanje statusa samostalnog umjetnika.
Član 8.
Komisija je dužna da ministru dostavi izvještaj o radu sa obrazloženim prijedlozima za svakog podnosioca zahtjeva, u roku od 30 dana od dana zaključenja konkursa.
Član 9.
(1) Na osnovu prijedloga komisije iz člana 8. ovog zakona, ministar donosi rješenje kojim utvrđuje status samostalnog umjetnika.
(2) Rješenje ministra iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv istog nije dozvoljena žalba, ali se može tužbom pokrenuti upravni spor pred nadležnim sudom.
(3) Rješenje iz stava 2. ovog člana podliježe reviziji nakon tri godine od dostavljanja istog.
(4) Ministarstvo po službenoj dužnosti vodi računa o isteku roka iz stava 3. ovog člana.
(5) Izuzetno, revizija rješenja može se vršiti i prije isteka roka iz stava 3. ovog člana.
Član 10.
(1) Na osnovu rješenja iz člana 9. stav 1. ovog zakona, vrši se upis lica koja su stekla status samostalnog umjetnika u Registar samostalnih umjetnika (u daljem tekstu: Registar).
(2) Ministarstvo vodi Registar u koji se vrši upis lica koja su stekla status samostalnog umjetnika.
(3) Ministar donosi Pravilnik o vođenju Registra samostalnih umjetnika, kojim se utvrđuje sadržaj i način vođenja Registra.
Član 11.
(1) Samostalnom umjetniku prestaje status:
a) na pisani zahtjev, danom podnošenja zahtjeva,
b) ako zasnuje radni odnos, danom zasnivanja radnog odnosa,
v) ako mu prestane državljanstvo ili odjavi prebivalište u Republici, danom pravosnažnosti rješenja kojim mu je to pravo prestalo, odnosno danom odjave prebivališta,
g) ako je pravosnažno osuđen na kaznu zatvora u trajanju dužem od šest mjeseci, danom upućivanja na izdržavanje kazne,
d) ako mu je sudskom odlukom izrečena zaštitna mjera obavljanja djelatnosti iz oblasti umjetnosti, za koju mu je dodijeljen status samostalnog umjetnika, u trajanju do šest mjeseci, danom pravosnažnosti iste i
đ) ako mu je u postupku revizije iz člana 9. st. 4. i 5. ovog zakona utvrđeno da ne ispunjava opšte i posebne uslove iz člana 6. ovog zakona za sticanje statusa samostalnog umjetnika.
(2) Samostalni umjetnik je dužan obavijestiti Ministarstvo u slučaju da nastupi jedan od razloga zbog kojih prestaje status samostalnom umjetniku naveden u t. b), v), g) i d).
Član 12.
(1) Ministar donosi rješenje o prestanku statusa samostalnog umjetnika.
(2) Na osnovu rješenja iz stava 1. ovog člana, vrši se brisanje samostalnog umjetnika iz Registra.
Član 13.
(1) Ministarstvo dostavlja rješenja iz člana 9. stav 1. i člana 12. stav 1. ovog zakona Poreskoj upravi Republike Srpske i Republičkoj upravi za inspekcijske poslove.
(2) Samostalni umjetnik je dužan da u poslovanju sa trećim licima uz svoje ime i prezime koristi oznaku „samostalni umjetnik“.
(3) Samostalni umjetnik koji za obavljanje usluga angažuje drugo lice dužan je da se registruje kao preduzetnik u skladu sa propisima kojima se reguliše zanatsko-preduzetnička djelatnost.
Član 14.
Samostalni umjetnik ostvaruje prihode prodajom svojih djela, vršenjem usluga, angažmanom od strane ustanova, privrednih društava ili drugih pravnih lica na osnovu poslovne saradnje i na drugi zakonom dozvoljen način.
Član 15.
(1) Samostalni umjetnici mogu osnivati udruženja umjetnika iz oblasti u kojoj djeluju, u skladu sa zakonom koji reguliše osnivanje udruženja i fondacija i ovim zakonom.
(2) Udruženje umjetnika je nevladina organizacija čiji su članovi umjetnici ili stručnjaci iz oblasti navedenih u članu 4. ovog zakona, koja se osniva i registruje radi:
a) zaštite stručnih, profesionalnih i socijalnih prava i interesa umjetnika i stručnjaka u određenoj oblasti umjetnosti ili kulture,
b) ostvarivanja i unapređivanja stručnih i profesionalnih pitanja u određenoj oblasti umjetnosti ili kulture,
v) objavljivanja, promocije ili prezentacije umjetničkih i drugih autorskih djela iz oblasti kulture ili interpretatorskih ostvarenja i
g) obavljanja drugih poslova od značaja za razvoj određene umjetničke oblasti ili razvoj kulture.
(3) Udruženje umjetnika u okviru svoje djelatnosti vodi evidenciju svojih članova.
Član 16.
(1) Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo.
(2) Inspekcijski nadzor nad primjenom ovog zakona i propisa donesenih na osnovu ovog zakona vrši Republička uprava za inspekcijske poslove, putem nadležnih inspektora.
(3) Nadležni inspektor u vršenju inspekcijskog nadzora iz stava 2. ovog člana ima ovlašćenja propisana posebnim zakonom.
Član 17.
Novčanom kaznom od 2.000 KM do 6.000 KM kazniće se za prekršaj samostalni umjetnik ako:
a) nastupi jedan od razloga zbog kojih prestaje status samostalnom umjetniku, a on o tim činjenicama ne obavijesti Ministarstvo (član 11. stav 2) i
b) u poslovanju sa trećim licima uz svoje ime i prezime ne koristi oznaku „samostalni umjetnik“ (član 13. stav 2).
Član 18.
Ministar će u roku od 90 dana od stupanja na snagu ovog zakona donijeti pravilnike:
a) o uslovima i postupku za sticanje i reviziju statusa samostalnog umjetnika (član 6. stav 4) i
b) o vođenju Registra samostalnih umjetnika (član 10. stav 3).
Član 19.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“.
Broj: 01-662/10
Datum: 12. maj 2010. godine
Predsjednik
Narodne skupštine
Mr Igor Radojičić, s. r.
Izvori
uredi- „Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 50/10