Zakon o Agenciji za bankarstvo Republike Srpske — Prečišćeni tekst (2007)

Ovaj propis je prestao da važi!

Na osnovu člana 53. alineja 8. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 99/06), Zakonodavni odbor Narodne skupštine Republike Srpske, na sjednici 20. jula 2007. godine, utvrdio je novi prečišćeni tekst Zakona o Agenciji za bankarstvo Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 10/98, 16/00, 18/01, 71/02, 18/03, 39/03 i 123/06), u kojem je označen dan stupanja na snagu navedenog zakona.

Broj: 02/3-1272-3/07
20. jula 2007. godine
Banja Luka

Predsjednik
Zakonodavnog odbora,
Dr Željko Mirjanić, s. r.

ZAKON O AGENCIJI ZA BANKARSTVO

REPUBLIKE SRPSKE

- Prečišćeni tekst -

I OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom osniva se Agencija za bankarstvo Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija).

Agencija je samostalna neprofitna institucija Republike Srpske.

Agencija se osniva radi održavanja zdravog i stabilnog bankarskog sistema Republike Srpske, te unaprjeđenja njegovog sigurnog, kvalitetnog i zakonitog poslovanja.

Bankarski sistem Republike Srpske, u smislu ovog zakona, obuhvata banke, mikrokreditne organizacije, štedno-kreditne organizacije i druge finansijske organizacije čije se osnivanje i poslovanje uređuje posebnim zakonima u kojima je propisano da Agencija izdaje dozvole ili odobrenja za rad, nadzire poslovanje i vrši druge poslove u vezi s njima.

Član 2.

Agencija ima svojstvo pravnog lica.

Sjedište Agencije je u Banjoj Luci.

Član 3.

Naziv Agencije je: „Agencija za bankarstvo Republike Srpske“.

Agencija ima pečat.

Pečat Agencije sadrži naziv Agencije i grb Republike Srpske.

II DJELATNOST AGENCIJE

Član 4.

Osnovni zadaci Agencije su sljedeći:

a) izdavanje dozvola za osnivanje i rad banaka, dozvola za svaku promjenu organizacionog svojstva i vrste poslova koje obavljaju;
b) nadziranje poslovanja banka - kontrola rada banaka pregledom računa i druge dokumentacije, preduzimanje odgovarajućih mjera u skladu sa zakonom;
v) ukidanje dozvole za rad bankama u skladu sa zakonom;
g) upravljanje i nadzor nad postupkom sanacije i likvidacije banaka;
d) donošenje podzakonskih akata kojima se reguliše rad banaka;
đ) vrši ocjenu ispunjavanja uslova i daje saglasnost za izdavanje akciza narednih emisija;
e) vršenje radnji u pomaganju antiterorističkih mjera koje se odnose na banke na zahtjev ovlaštenog organa, na osnovu odgovarajućeg zakona ili u skladu sa specijalnim rezolucijama Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija, odnosno u saradnji koju ostvaruje sa relevantnim institucijama u vezi sa ovim pitanjem;
ž) preduzimanje svih radnji koje mogu biti potrebne, što može uključiti blokiranje računa klijenta u bilo kojoj banci ili bankama na području cijele Republike Srpske ili koje su drugačije pod nadležnošću Agencije za bankarstvo Republike Srpske u cilju sprječavanja finansiranja aktivnosti kojima se opstruiše ili prijeti da opstruiše proces sprovođenja mira koji se odvija pod pokroviteljstvom Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini;
z) traženje od Centralne banke Bosne i Hercegovine da otvori poseban račun za rezerve na ime bilo koje komercijalne banke koja ima račun bilo kojeg klijenta koji je utvrđen u gornjoj tački ž), ili račune na kojima se odvija slična radnja pod gornjom tačkom e);
i) traženje od banke ili banaka u kojima su blokirani računi u smislu gornje tačke ž) da izvrši prenos iznosa sredstava koja se nalaze na tim računima ili na računima na kojima se odvija slična radnja kao pod gornjom tačkom e) na čuvanje u Centralnu banku Bosne i Hercegovine ili jednu od njenih glavnih jedinica;
j) sastavljanje i dostavljanje na objavljivanje u Službenom glasniku Republike Srpske u mjesečnim intervalima spiska blokiranih računa iz tačaka e) i ž) ovog člana;
k) dostavljanje Centralnoj banci Bosne i Hercegovine svih informacija vezanih za radnje preduzete iz člana 4. tačke e) do zaključno sa i) ovog zakona, kao i svih informacija vezanih za pokušaje transakcija na ili sa blokiranih računa klijenta od dana stupanja na snagu naloga za blokadu računa.

Agencija je dužna izdati dozvolu za osnivanje i rad banaka svakom tražiocu ako ispunjava zakonom propisane uslove.

Pod bankom, u smislu ovog zakona, podrazumijevaju se pravna lica čije se poslovanje uređuje Zakonom o bankama.

Agencija izdaje i oduzima dozvole, odobrenja i saglasnosti mikrokreditnim organizacijama, štedno-kreditnim organizacijama i drugim finansijskim organizacijama kada je za to ovlašćena ovim i drugim zakonima, vrši kontrolu zakonitosti njihovog poslovanja, donosi opšte akte vezane za rad mikrokreditnih organizacija, štedno-kreditnih organizacija i drugih finan-sijskih organizacija i obavlja druge poslove utvrđene ovim i drugim zakonima.

Da bi se izbjegla svaka nejasnoća, ovim se izričito utvrđuje da Agencija za bankarstvo Republike Srpske može (ne utičući na cjelokupan obim mjera koje su joj na raspolaganju prema Zakonu o bankama Republike Srpske) ukinuti dozvolu za rad banci koja ne ispuni nalog izdat u smislu člana 4. tačaka e) do k) ovog zakona.

Svaki pojedinac, pravno lice ili organ, bilo da se radi o banci ili nekom drugom, koji svjesno ili nenamjerno djeluje na način kojim dovede do izbjegavanja ili pokušaja da se izbjegne nalog za blokadu računa iz prethodnog stava tako što na račun ili sa računa prenese ili pokuša da prenese sredstva, podliježe, ako se radi o banci, mogućnosti da izgubi dozvolu za rad, i, ako se radi o imaocu bankovnog računa, mogućnosti da mu se račun blokira i stavi na spisak kako je ranije utvrđeno. Navedenom pojedincu, pravnom licu ili organu takođe i dodatno može se izreći administrativna kazna kako je utvrđeno u narednom stavu.

Svakom pojedincu, pravnom licu ili organu koji svjesno ili iz nemara djeluje na način kojim dovede do izbjegavanja ili pokušaja izbjegavanja naloga za blokadu računa iz ovog člana tako što na račun ili sa računa prenese ili pokuša da prenese sredstva, Agencija za bankarstvo Republike Srpske može, i u slučaju da se ne radi o imaocu bankarskog računa, izreći administrativnu kaznu do visine dvostrukog iznosa onog iznosa o kojem se radi u navedenom pokušaju izbjegavanja, a navedena Agencija ima pravo da istu izvrši kao dug određen sudskim rješenjem u parničnom postupku.

U slučaju da pojedinac, pravno lice ili organ izvrši transakciju kojom se izbjegava ili zaobilazi nalog za blokadu računa izdat u smislu člana 4. tačka e) ili člana 4. tačka ž) ovog zakona ili pokuša da izvrši takvu transakciju, Agencija ima pravo da zahtijeva od tog pojedinca, pravnog lica ili organa da prezentuje svu dokumentaciju vezanu za navedenu transakciju.

Navedena Agencija je ovlašćena da kod nadležnog suda pokrene postupak (na isti način kao u članu 3. Zakona o bankama Republike Srpske) oduzimanja imovine, poslovnih knjiga i dokumentacije svakog pojedinca, pravnog lica ili organa koji svjesno postupa na način koji dovodi do izbjegavanja ili pokušaja da se izbjegne nalog za blokadu računa kako je prethodno utvrđeno, te da izvrši likvidaciju poslovne djelatnosti tog pojedinca, pravnog lica ili organa.

III NEZAVISNOST AGENCIJE

Član 5.

U obavljanju poslova iz svog djelokruga u skladu sa odredbama ovog zakona Agencija je nezavisna.

Direktor Agencije, odnosno zamjenik direktora Agencije uživaju imunitet kao i poslanici u Narodnoj skupštini.

Član 6.

Pri obavljanju poslova iz djelatnosti Agencije ovlašćeni predstavnik Agencije kod predstavljanja koristi legitimaciju i značku Agencije čiji oblik i način upotrebe propisuje direktor Agencije.

IV MEĐUNARODNA SARADNjA

Član 7.

Agencija predstavlja Republiku Srpsku na međunarodnim konferencijama, skupovima i organizacijama u okviru djelokruga rada Agencije.

Agencija sarađuje s inostranim institucijama koje su nadležne za obavljanje poslova iz djelokruga rada Agencije.

V ORGANIZACIJA, UPRAVLjANjE I RUKOVOĐENjE AGENCIJOM

Član 8.

Organizacija, upravljanje i rukovođenje Agencijom uređuje se ovim zakonom, statutom Agencije i drugim opštim aktima (u skladu sa zakonom).

Član 9.

Organ upravljanja Agencijom je upravni odbor Agencije.

Upravni odbor se sastoji od pet članova koje na prijedlog Vlade Republike Srpske imenuje Narodna skupština Republike Srpske.

Članovi upravnog odbora se imenuju na period od pet godina.

Član 10.

Upravni odbor nadzire poslovanje Agencije i preduzima mjere za djelotvorno i racionalno obavljanje poslova iz djelokruga Agencije.

U vršenju opšteg nadzora iz stava 1. ovog člana upravni odbor naročito:

a) donosi statut Agencije,
b) donosi druge opšte akte u skladu sa zakonom i statutom Agencije,
v) usvaja finansijski plan i finansijski izvještaj Agencije,
g) usvaja izvještaje koje Agencija dostavlja u skladu sa članom 27. ovog zakona.

Za svoj rad upravni odbor odgovara Narodnoj skupštini Republike Srpske.

Član 11.

Direktor Agencije predstavlja Agenciju, rukovodi radom Agencije i odgovoran je za njen rad.

Direktora i zamjenika direktora Agencije, po pribavljenom mišljenju upravnog odbora, a na prijedlog Vlade Republike Srpske, imenuje Narodna skupština Republike Srpske na period od pet godina.

Direktor i zamjenik direktora učestvuju u radu upravnog odbora, ali nemaju pravo glasa.

Direktor i zamjenik direktora za svoj rad odgovorni su upravnom odboru i Narodnoj skupštini Republike Srpske.

Član 12.

Direktor, u okviru svojih prava i obaveza vrši sledeće poslove:

a) izdaje i oduzima dozvole bankama,
b) preduzima propisane mjere prema bankama,
v) imenuje osoblje Agencije,
g) zastupa Agenciju u sudskim postupcima,
d) predstavlja on ili predsjednik upravnog odbora upravni odbor na sastancima sa predstavnicima Centralne banke radi koordiniranja bankarskog, licenciranja i supervizije u Republici Srpskoj u skladu sa statutom Agencije,
đ) donosi pojedinačne akte u skladu sa ovim zakonom i statutom Agencije,
e) obavlja i druge poslove propisane ovim zakonom, drugim zakonima i statutom.

Direktor može ovlastiti zamjenika glavnog savjetnika ili druge zaposlene u Agenciji da rade u ime direktora.

Član 13.

Članovi upravnog odbora, direktor i zamjenik direktora Agencije mogu biti ponovo imenovani, ukoliko ne postoje smetnje iz člana 15. ovog zakona.

Član 14.

Naknade članovima upravnog odbora, plate direktoru i zamjeniku direktora, kao i radnicima Agencije određuje upravni odbor u skladu sa opštim aktom Agencije.

Član 15.

Za člana upravnog odbora, direktora i zamjenika direktora Agencije može biti imenovana osoba koja je državljanin Republike Srpske i koja ima fakultetsku spremu ekonomskog ili pravnog smjera.

Član upravnog odbora ne može biti radnik Agencije ili komercijalne banke.

Direktor, zamjenik direktora i osoblje Agencije ne mogu biti zaposleni u nekom drugom preduzeću ili nekom drugom pravnom licu.

Član 16.

Direktor, zamjenik direktora ili član upravnog odbora Agencije mogu biti razriješeni dužnosti i prije isteka perioda na koji su izabrani u slučaju da:

- ne postupaju u skladu sa zakonom i propisima Agencije;
- zloupotrebljavaju svoj položaj; ili
- budu osuđeni za krivično djelo protiv privrede i platnog prometa ili drugo krivično djelo u vezi djelatnosti Agencije.

Član 17.

Članovi upravnog odbora, direktor i zamjenik direktora Agencije mogu podnijeti ostavku. Ostavka mora biti pismeno obrazložena.

U slučaju podnošenja ostavke funkcioneri iz stava 1. ovog člana ostaju na dužnosti do razrješenja, a najduže tri mjeseca od dana podnošenja ostavke.

Član 18.

Direktor i zamjenik direktora ne mogu biti imenovani u upravni odbor banke ili na poslove direktora banke u periodu od dvije godine nakon prestanka rada u Agenciji.

VI POSLOVNA TAJNA

Član 19.

Članovi upravnog odbora, direktor, zamjenik direktora, osoblje ili zastupnici Agencije, dužni su čuvati poslovne tajne Agencije u skladu sa propisima o čuvanju tih tajni.

VII STATUT

Član 20.

Agencija ima svoj statut.

Statutom Agencije se naročito uređuju:

- organizacija i način poslovanja Agencije;
- način rada upravnog odbora;
- ovlaštenje za zastupanje Agencije i potpisivanje dokumentacije;
- prava, obaveze i odgovornosti osoba koje obavljaju poslove i zadatke sa posebnim ovlaštenjem i odgovornostima, i
- druga organizacijska pitanja u vezi sa poslovanjem Agencije.

Statut Agencije donosi upravni odbor, uz saglasnost Narodne skupštine Republike Srpske.

VIII FINANSIRANjE AGENCIJE

Član 21.

Sredstva za rad Agencije se osiguravaju iz:

- naknade za izdavanje dozvola za rad banaka;
- mjesečne naknade koju banka izdvaja za nadzor svog poslvoanja;
- naknada za obavljanje drugih poslova iz djelokruga rada Agencije.

Na osnovu godišnjeg priliva sredstava, višak prihoda u odnosu na troškove, prenosi se u narednu godinu.

Član 22.

Ako banka propusti da plati Agenciji propisanu naknadu, Agencija he oduzeti banci dozvolu za rad. Odredbe stava 1. ovog člana shodno se primjenjuju i na mikrokreditne organizacije, štedno-kreditne organizacije i na druge finansijske organizacije iz člana 1. stav 4. ovog zakona.

Član 23.

Propise o visini naknade i drugih prihoda iz člana 21. stav 1. ovog zakona donosi upravni odbor uz saglasnost Vlade Republike Srpske.

Propisima iz prethodnog stava mogu se predvidjeti veće naknade za rad u bankama koje pored preduzimanja uobičajenih aktivnosti zahtijevaju i preduzimanje dodatnih aktivnosti.

IX IZVJEŠTAJI BANAKA, I DRUGIH FINANSIJSKIH ORGANIZACIJA

Član 24.

Banke su dužne dostavljati Agenciji izvještaje i druge podatke po vrsti, obimu i rokovima u skladu sa zahtjevima Agencije.

Banke su takoće dužne predati Agenciji revidirane bilanse i druge finansijske izvještaje do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu.

Agencija propisuje minimum obima, oblik i sadržaj programa ekonomsko finansijske revizije planirane za banke.

Agencija može odbiti izvještaj iz stava 2. ovog člana i zahtijevati novi izvještaj koji će izraditi ovlašteni revizor koje imenuje Agencija, na teret banke.

Odredbe st. 1, 2, 3. i 4. ovog člana o dostavljanju Agenciji izvještaja i drugih podataka banaka shodno se primjenjuju i na dostavljanje izvještaja i drugih podataka mikrokreditnih organizacija, štedno-kreditnih organizacija i drugih finansijskih organizacija iz člana 1. stav 4. ovog zakona

X OPŠTI AKTI

Član 25.

Radi ostvarivanja ciljeva i izvršavanja zadataka Agencija donosi opšte akte, u skladu sa ovim i drugim zakonima.

Akti iz stava 1. ovog člana objavljuju se u „Službenom glasniku Republike Srpske“.

Agencija vodi registar donesenih opštih akata.

Član 26.

Agencija vrši kontrolu rada i zakonitosti poslovanja banaka, mikrokreditnih organizacija, štedno-kreditnih organizacija i drugih finansijskih organizacija iz člana 1. stav 4. ovog zakona, nalaže i preduzima mjere za otklanjanje utvrđenih nezakonitosti i nepravilnosti u skladu sa ovim zakonom i zakonima kojim se uređuje poslovanje banaka, mikrokreditnih organizacija, štedno-kreditnih organizacija i drugih finansijskih organizacija.

Pri vršenju kontrole iz stava 1. ovog člana Agencija ima pravo uvida u poslovne knjige i drugu dokumentaciju banaka, mikrokreditnih organizacija, štedno-kreditnih organizacija i drugih finansijskih organizacija, kao i pravnih lica koja su s bankom, mikrokreditnom organizacijom, štedno-kreditnom organizacijom i drugom finansijskom organizacijom koja je predmet kontrole povezana imovinskim, upravljačkim ili poslovnim odnosima.

Kontrolu iz stava 1. ovog člana mogu obavljati kontrolori Agencije ukoliko imaju položen odgovarajući stručni ispit. Uslove i način polaganja stručnog ispita propisuje upravni odbor Agencije.

XI IZVJEŠTAVANjE

Član 27.

Agencija podnosi Narodnoj skupštini Republike Srpske godišnji izvještaj o stanju u bankarskom sistemu, izvještaj o poslovanju i rezultatima rada sa finansijskim izvještajem Agencije, najkasnije do 30. juna naredne godine.

Upravni odbor mora odobriti izvještaj prije podnošenja.

Agencija dostavlja Vladi polugodišnje izvještaje iz stava 1. ovog člana, najkasnije tri mjeseca po isteku izvještajnog perioda.

XII PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 28.

Agencija je pravni sledbenik Narodne banke Republike Srpske.

Član 29.

Institucije koje su imale odobrenje za obavljanje bankarskih poslova u skladu sa dotadašnjim propisima, sa danom 31. martom 1998. godine, nastavljaju sa radom, pod uslovam da su u roku od 15 dana računajući od 31. marta 1998. godine, od Agencije zatražile privremenu dozvolu za obavljanje bankarskih poslova.

U roku od 90 dana, računajući od 31. marta 1998. godine, finansijske organizacije iz stava 1. ovog člana bile su u obavezi da podnesu zahtjev sa dokumentacijom utvrđenom Zakonom o bankama radi dobijanja dozvole za obavljanje bankarskih poslova.

Agencija donosi rješenja iz stava 2. ovog člana u roku od 60 dana od dana podnošenja zahtjeva.

Član 30.

Zakon o Narodnoj banci Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 15/96) prestao je da važi dana 31. marta 1998. godine.

Član 31.

Ovaj zakon stupio je na snagu 31. marta 1998. godine, 23. juna 2000. godine, 16. maja 2001.godine, odnosno 19. novembra 2002. godine, odnosno 7. marta 2003.godine, odnosno 30. aprila 2003. godine, odnosno 28. decembra 2006. godine.

Izvori

• „Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 67/07