Dan vojvoda i njegove vozarice

Dan vojvoda i njegove vozarice
Pisac: Narodna pesma
Erlangerski rukopis starih srpskohrvatskih narodnih pesama
209. Pesma Erlangenskog rukopisa. Priredile Mirjana Detelić, Snežana Samardžija i Lidija Delić



* * *


209.

Car Konstantin hara Svetu Goru


 Košutica, što si rosna?
 Kako neću rosna biti!
 Iz Dunava prah izviha,
 po njoj plavi tanka šajka,
 u njoj sedi Dan vojvoda: 5
 devojke mu vozarice,
 udovica dumendžija.
 Govorile vozarice:
 „A boga nam, Dan vojvoda,
 ovo puno devet leta 10
 otkako smo vozarice,
 mi se venca ne nanesmo,
 nit se hrabra naljubi[s]mo,
 nit se čeda nanjija[s]mo.“
 I da mi reče Dan vojvoda: 15
 „A boga mi, vozarice,
 vozile ste devet letah,
 devet letah i godinah,
 jošt vozite devet danah
 odvezite me pod Belgrad, 20
 pod nebojšu belu kulu.
 Onde ću vas razudati
 te se venca nanosite,
 a hrabrana naljubite
 i čeda se nanjijajte.“ 25
 Skočile su vozarice
 povezle su Dan vojvodu
 vozile ga devet danah
 odvezle ga pod Beograd,
 pod nebojšu belu kulu. 30
 I onde ih razudade
 i venca se nanosile
 i hrabra se naljubile,
 a čeda se nanjijale.


Izmene

n = nj i = j (njoj)
i= j (šajka)
dѣvoike (jat = e)
tumen'žі'ѩ = dumendžija
ѿ = od
nanѥmo = nanesmo
t = d (čeda)
lѣtah (jat = e)
ѡщь = jošt
ѿvozitemi = odvezite me
i = e (me)
bѣlu (jat = e)
s = z (razudati)
naniaite = nanjijajte
і = j (vojvodu)
ѥ = ih (plural)

Napomene

jedan od istočnosrpskih dijalekata ima i oblike bez s (naljubimo, nanjijamo...), ali ništa drugo u ovoj pesmi nije ta vrsta dijalekta

Lirsko-epska pesma, romansa – svatovska pesma. Udaja vozarica koje voze Dan vojvodu devet godina i devet dana. Lađa pristaje tek u Beogradu, pod kulu Nebojšu.
Literatura: Deretić 2000: 179-180.

Izvori

Bogišić, V. (1878/2003²). Narodne pjesme iz starijih najviše primorskih zapisa. Beograd: SUD; Gornji Milanovac: Lio.
Gezeman, G. (1925). Erlangenski rukopis starih srpskohrvatskih narodnih pesama. Sremski Karlovci: SKA.
Karadžić, V. S. (1814–1815/1965). Mala prostonarodnja slaveno-serbska pjesnarica (1814). Narodna srbska pjesnarica (1815). Sabrana dela Vuka Karadžića I (V. Nedić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1818/1966). Srpski rječnik (1818). Sabrana dela Vuka Karadžića II (P. Ivić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1821, 1853/1988). Srpske narodne pripovijetke. Sabrana dela Vuka Karadžića III (M. Pantić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1841/1975). Srpske narodne pjesme I. Sabrana dela Vuka Karadžića IV (V. Nedić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1845/1988). Srpske narodne pjesme II. Sabrana dela Vuka Karadžića V (R. Pešić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1846/1988). Srpske narodne pjesme III. Sabrana dela Vuka Karadžića VI (R. Samardžić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1849/1987). Srpske narodne poslovice. Sabrana dela Vuka Karadžića IH (M. Pantić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1852/1986–1987). Srpski rječnik (1852). Sabrana dela Vuka Karadžića XI/1–2 (J. Kašić). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1862/1986). Srpske narodne pjesme IV. Sabrana dela Vuka KaradžićaVII (Lj. Zuković). Beograd: Prosveta.
Karadžić, V. S. (1891–1902/1932–1936²). Srpske narodne pjesme V–IX. Državno izdanje (Lj. Stojanović). Beograd: SKA.
Karadžić, V. S. (1973–1974). Srpske narodne pjesme iz neobjavljenih rukopisa Vuka Stef. Karadžića I–IV (Ž. Mladenović – V. Nedić). Beograd: SANU.
Milutinović Sarajlija, S. (1833, 1837/1990). Pjevanija crnogorska i hercegovačka (D. Aranitović). Nikšić: Univerzitetska riječ.
Petranović, B. (1867–1870/1989). Srpske narodne pjesme iz Bosne i Hercegovine I–III (N. Kilibarda). Sarajevo: Svjetlost.
Petrović Njegoš, P. (1846/1951). Ogledalo srpsko. Celokupna djela V (R. Bošković – V. Latković). Beograd: Prosveta.
Daničić, Gj. (1871). Poslovice. Zagreb: Knjižarnica Fr. Župana (Albrechta i Fiedlera).
Hӧrmann, K. (1888–1889/1990²). Narodne pjesme Muslimana u Bosni i Hercegovini I–II (Đ.
Buturović). Sarajevo: Svjetlost.Jukić, I. F. (1858). Narodne piesme bosanske i hercegovačke I. Piesme junačke. Osijek: Izdao O. Filip Kunić.
Kuhač, F. Š. (1878–1881). Južnoslavjenske narodne popievke I–IV. Zagreb.
Kukuljević Sakcinski, I. (1842–1847). Narodne pěsme puka hàrvatskoga. Različita děla IV. Zagreb: Tiskom kr. pov. ilir. n. tiskarne Ljudevita Gaja.
Kurelac, F. (1871). Jačke ili narodne pěsme prostoga i neprostoga puka hrvatskoga po župah Šoprunckoj, Mošonskoj i Želěznoj na Ugrih. Zagreb: Slovi Dragutina Albrechta.
Marjanović, L. (1864). Hrvatske narodne pjesme što se pjevaju u gornjoj Hrvatskoj Krajini I.Zagreb: Troškom i tiskom A. Jakića.
Vraz, S. (1839). Narodne pěsni ilirske I. Zagreb: Tiskom kr. pov. ilir. n. tiskarne Ljudevita Gaja.Zbornik, ZNŽOJS: Zbornik za narodni život i običaje Južnih Slavena. Zagreb: JAZU.
Zovko, I. (1888). Hercegovke i Bosanke: 100 najradije pjevanih ženskih pjesana I. Sarajevo: Tisak i naklada tiskare Spindler i Loschner.